Corona

• maart / 2020

“Gezondheid is datgene wat je het gevoel geeft, dat het nu de mooiste tijd van het jaar is (F.P. Adams)”. Gezondheid is het grootste goed wat men bezit en dat is iets wat éénieder beseft nu COVID-19 Nederland in zijn greep heeft. Normaal gesproken is de lente een prachtige tijd. Echter deze lente van 2020 is er één van nood.

Maart roert zijn staart, maar na een stormachtig februari is er nu de echte stilte voor de storm. De afgelopen weken en inmiddels dágen blijven de richtlijnen van het RIVM omtrent COVID-19 aan aanpassingen onderhevig. De Tongriem Kliniek volgt deze nauwlettend. Helaas kunnen we momenteel kinderen en volwassenen niet meer helpen. We kiezen er nu bewust voor, alléén de allerkleinsten die voedingsproblemen hebben, te blijven helpen. Dat dit hoop geeft bij jonge ouders en met name de kraamvrouwen geeft ons weer de energie om door te gaan met zorg verlenen. In de eerstelijnszorg en met name in de tandheelkunde, lopen wij zelf veel risico op besmetting. Zolang onze eigen gezondheid en hulpmiddelen toereikend zijn, zullen we onze zorg continueren. Kraamvrouwen bieden ons hulpmiddelen aan uit hun kraampakket en een spontaan applaus van ouders motiveert ons enorm om in deze bizarre tijd door te werken. Het is mooi om te zien hoe verbindend een crisis kan werken, maar ook hoe egoïstisch. Laten we hopen dat de zetpillen, luiers en billendoekjes niet gehamsterd worden.

In Nederland zijn we niet de enige met problemen, de hele wereld staat momenteel in brand. Sommige van onze kleine internationale patiëntjes werden afgelopen week toch nog doorgelaten over de grens tussen Denemarken en Duitsland, terwijl deze reeds gesloten was. Hoe bijzonder is het dat grensbewakers het nut van borstvoeding inzien en een goede gezondheid van een baby! Deze Deense jonge ouders barstten in huilen uit, dat we ze wilden helpen en niet weg stuurden. Mijn hart gaat uit naar de ouders die door het vuur gaan voor hun kind. Mijn hart gaat nog meer uit naar alle zorgverleners overal ter wereld die helpen de brand voor de COVID-19 patiënten zo goed mogelijk te blussen. Laten we het deze lente samen oppakken en wanneer de bloemknoppen uitkomen, de situatie niet naar de knoppen helpen! “Leef in vreugde, in gezondheid, zelfs als de hele wereld ziek is. “, aldus Buddha

Blijf gezond!

Corona deel 2

• april / 2020

“Lock down”

Inmiddels zijn we een aantal “Corana weken” onderweg en bekend met het pakket aan maatregelen omtrent Covid-19. Een pandemie, de dood, maar ook een geboorte komen nooit op het juiste moment. Het is mooi om te horen dat jonge ouders positief proberen te blijven in deze tijd. We verwachten immers meer jonge ouders door een geboorte golf over 9 maanden na deze intelligente lock down.

De roze wolk is echter een roze cocon geworden. Deze cocon begint nu al tijdens de zwangerschap. Minder controles bij de verloskundige en de aanstaande moeder gaat alleen naar de controles. De echo’s zijn zonder partner en de pretecho’s zijn zonder pret. Centering pregnancy bestaat niet meer, want niemand mag samen komen. Dr. Google is nu de dokter bij vragen over zwangerschapskwalen. Bij de bevalling mag de partner, mits deze gezond is, nog wel aanwezig zijn.  Een jonge vader merkte al ad rem op dat hij in ieder geval bij het begin en aan het einde van de zwangerschap aanwezig is geweest. De rest van de tijd heeft de baby bij de moeder in quarantaine gezeten…

De cocon gaat door na de bevalling. Er ontpopt zich geen ruimte. De verloskundige belt na afloop, de huisarts komt niet langs en alleen de kraamzorg kan je op weg helpen. Alleen (k)raamvisite op afstand, terwijl je je kostbaarste bezit aan de wereld wilt tonen. Ouders zijn positief dat ze nu meer tijd hebben om te wennen aan een nieuw ritme. Dit geldt ook voor eventuele broertjes en zusjes. Dat er nog een maatschappij bestaat met andere gezichten, zullen deze pasgeboren baby’s pas over maanden ervaren. En dat deze nieuwe gezichten dichterbij dan 1,5 meter kunnen komen en een mond in plaats van mondkapjes hebben, zal een vreemde gewaarwording zijn.

Gelukkig is er altijd hoop op betere tijden. De babywinkels waren al open, laten we hopen dat de reguliere zorg ook verder open gaat voor jonge ouders en iedereen die hulp nodig heeft. Er was de laatste tijd zo weinig hulp beschikbaar voor ouders en baby. Laten we duimen voor een spoedige intelligente lock open!

De anderhalve meter samenleving

• mei / 2020

Het van Dale woord van 2020 kan bijna niet anders worden dan “anderhalve meter samenleving”. Die anderhalve meter heeft noodgedwongen heel wat ruimte gecreëerd in onze samenleving. Inmiddels denk ik dat anderhalve meter vanaf 2020 niet meer hand in hand gaat met de huidige lessen wiskunde. Het wordt tijd voor nieuwe rekensommen…

Ook bij de Tongriem Kliniek is het passen en meten. Inmiddels draaien we onze hand hier niet meer voor om. We voelen ons vaak net verkeersregelaars die de verkeerstroom moeten leiden tussen collega’s en patiënten. We schudden geen handen, maar maken met een glimlach en handgebaar de juiste richting duidelijk. Vervolgens maken we toch direct in diezelfde ruimte weer contact. We hebben immers een contactberoep. Een contactberoep is een beroep wat contact met anderen heeft binnen die 1,5 m. Dat geldt zeker als je in de mond werkt. Het was dan ook best wennen na een periode uitsluitend babymondjes te zien, dat er weer monden zijn met tanden en kiezen. Én dat de behandelstoel weer gevuld wordt door lange benen van kinderen, pubers of volwassenen. We mogen iedereen weer een helpende hand bieden! Dit geeft energie…

Dat komt weer goed uit voor de nieuwe betekenis van het woord “beroep”. Je hebt tegenwoordig een vitaal beroep of niet. Vitaal betekent volgens diezelfde van Dale: voor het leven van groot belang òf krachtig én energiek. Ik dacht dat het eerder van belang was, dat men vitaal zijn beroep uitoefent… Dat is het mooie van in de zorg werken. De zorg is het enige vitale beroep wat zichzelf altijd probeert uiteindelijk overbodig te maken.

Voorlopig zal dit voor ons nog niet aan de orde zijn. Door de uitgestelde zorg tijdens de Corona uitbraak nam onze wachtlijst weer toe. Ondanks onze Corona-Coupe, zitten we met onze handen in het haar waar we nu iedereen moeten plaatsen.  Dat zal voorlopig niet op anderhalve meter zijn. Ook al jeuken onze handen en komen we handen te kort, we zullen de handen ineenslaan om iedereen zo goed en snel mogelijk proberen te helpen. Dat ligt voor de hand!

Zomervakantie

• juni / 2020

De zomer is officieel van start gegaan met een week lang tropische temperaturen. Men waagt zich weer op het terras en de Corona maatregelen worden verder versoepeld. Mensen voelen zich veilig genoeg om over vakanties na te denken en te gaan! De schoolvakanties beginnen al eind volgende week.

Uit wetenschappelijk onderzoek zijn de voordelen van vakantie en het vakantiegevoel bewezen. Ook dat helaas deze effecten tijdelijk zijn. Twee weken tot een maand na terugkeer lukt het om het vakantiegevoel vast te houden, afhankelijk hoe goed je hebt geschakeld tijdens je vakantie. Het ‘fade-out” effect wordt dit door onderzoekers genoemd. Na die periode ben je weer terug op het punt waar je was vóór je vakantie, qua geluk, energie en motivatie.

De corona-epidemie heeft ons hele zorgstelsel op zijn kop gezet. Tijdens de crisistijd is door het zorgpersoneel geweldig werk geleverd in de ziekenhuizen. Hierdoor lijkt de situatie nu te zijn gestabiliseerd.  Voor de Tongriem kliniek betekende het dat ten tijde van de corona crisis alleen de spoedzorg door kon gaan. Zo werden veel jonge moeders en baby’s toch geholpen. Nu de reguliere zorg verder opgeschaald mag worden, zijn de wachtlijsten opgelopen voor de overige leeftijden. Dit betekent, dat ervan af nu een strengere triage gaat plaatsvinden dan dat men van ons gewend is. In de gewone gezondheidszorg wordt het begrip triage gebruikt, om te bepalen op welke en op wat voor wijze een patiënt een zorgverlener zou kunnen consulteren. Om te bepalen op welke termijn en op welke wijze worden er meer vragen gesteld door ons secretariaat en lactatiekundigen. Zonder (medische) intake kunnen wij niet meer over gaan tot consult en behandelen.

Terugkomend op dat vakantiegevoel. Volgens Buddha, moet je om innerlijke rust te vinden afmaken waar je aan begonnen bent. De Tongriem Kliniek houdt geen vakantie, dat zou ons nu geen innerlijke rust brengen. We gaan wel over tot een zomerrooster omdat wij echt toe zijn aan een beetje rust na deze hectische periode. Wellicht een soort vakantiegevoel, want na het “fade out” effect, zijn we weer terug op het punt waar we waren vóór de vakantie, qua geluk, energie en motivatie. Dat gaat in september weer goedkomen!

Fijne zomer.

Herfst

• september / 2020

De herfst is in aantocht. De dagen worden korter, de temperatuur koelt langzaam af met hier en daar nog een heerlijke nazomerse dag. School en werk zijn weer routine en het herfstgevoel sluipt langzaam binnen. Het ‘herfstgevoel’ is voor velen vaak het besef dat iets afloopt. Dat de zomer afgelopen is en het weer tijd wordt naar binnen te keren. Zeker als de bladeren beginnen te verkleuren en van de bomen gaan vallen.

Dat een appel niet ver van de boom valt hoor ik ook regelmatig in de kliniek. Soms zeggen ouders het met trots, de andere keer weer met spijt dat de tongriem of lipband een erfstuk is. Sommige wetenschappers zagen baby’s als een onbeschreven blad, ofwel tabula rasa, ter wereld komen. Maar het blad is niet onbeschreven. Het begint al met het DNA dat je meekrijgt en daarna de ontwikkeling in de baarmoeder. Als je geboren wordt, is er al heel veel beschreven wat zich dan zal ontwikkelen. Een strakke of korte tongriem zal zich niet ineens als een blad aan de boom gaan omdraaien.

Als (tand)arts, alias “tong- of lipdokter” vind ik het juist het leukste als kinderen geen blad voor de mond nemen. In de kliniek vertellen en vragen ze me de gekste dingen. Zo was er laatst een kind die me corrigeerde dat de tongriem dus niet van papa kwam, maar van God. God had hem zo gemaakt….Daar stond ik dan met mijn mond vol tanden met betrekking tot deze boom des levens.
Kinderen vragen me ook waarom ik een tong dan niet langer kan maken als ik zo goed kan naaien (ofwel hechten)? Elk kind wil graag het puntje van zijn neus met de tong aanraken, maar daar kan ik helaas niet voor zorgen. De beschrijving van een tongriem vond ik ook prachtig. Het was geen elastiekje onder de tong tussen de tong en de mondbodem, zodat de tong niet goed naar het gehemelte kan komen. Nee het was als een baksteen op het ondergehemelte…:)
Veel kinderen vinden het maar raar dat ze zo ver moeten reizen voor de tongdokter. Ik kan toch ook naar hun woonplaats verhuizen? De kinderen uit Denemarken vinden dat ik dan in Legoland kan wonen. Dit is iets wat mijn eigen kinderen wel zien zitten. Mijn eigen kinderen nemen trouwens ook geen blad voor de mond betreffende mijn buik die door de zwangerschap groeit. Ik was geen dikke mama, dat kwam door de baby en ik hoefde gewoon alleen maar meer te bewegen…dan ging de buik vanzelf weg. Als een bevalling maar zo eenvoudig was…;)

Nu de herfst ingaat wordt het wel tijd voor mij om te beseffen dat iets afloopt en dat is het volledig beschikbaar zijn voor de Kliniek. Mijn zwangerschapsverlof gaat medio november in en het wordt tijd om het huis herfst/winter baby proof te maken. Ik houd jullie op de hoogte van onze jongste telg!

Winter

• februari / 2021

De dagen worden weer langer en we genieten af en toe van sneeuwpret en ijskou. Buiten die winterpret om, is de winter de tijd van binnen blijven en dat is nu net datgene wat continu van ons gevraagd wordt tijdens deze “lockdown”. Door mijn zwangerschapsverlof breng ik meer tijd thuis door dan ik gewend ben. Het voelt alsof ik “locked in” ben met mijn “corona” baby. Weinig visite en bezoek, terwijl je anders je baby vol trots met de hele wereld wil delen. Het heeft mij doen beseffen dat deze generatie baby’s zal opgroeien met andere regels, ervaringen en inzichten.

Mijn andere kinderen zijn nog jong. Door deze corona-crisis leer ik van hen om flexibeler met veranderingen om te gaan. “Helaas het afzwemmen gaat niet door” of “helaas we mogen niet komen kijken bij het sporten” of “helaas geen wintersport dit jaar”. Er is even wat teleurstelling, maar daarna worden de schouders opgehaald en gaan ze verder waar ze mee bezig zijn. Er is geen verontwaardiging of boosheid. Het komt wel weer een andere keer.

Niets is zo veranderlijk als het (winter)weer. Dat realiseer ik me sinds ik kinderen heb. Door hen zie ik in deze corona-crisis hoe belangrijk het is om plannen te blijven maken en je erbij neer te leggen als het anders loopt. Creatief en flexibel te zijn als het leven daar om vraagt. De generatie kinderen die nu in corona-tijd opgroeien, ondervinden dat grote mensen hun beloften soms uit overmacht moeten breken, dat plannen gewijzigd worden en dat alles op het laatste moment geannuleerd kan worden. Dat betrekken ze niet op zichzelf; ze zien het niet als een groot onrecht, een boete of een straf. Ze beschouwen het als onderdeel van het leven. Ze leren, elke dag dat deze epidemie voortduurt, en te ontspannen bij het niet zeker weten. Dat is ook vrijheid. Een vrijheid waarvoor je niet naar buiten hoeft. Daar gaan onze kinderen de rest van hun leven iets aan hebben. Vooralsnog eindigt mijn eigen “locked in” begin maart. Ik zie jullie in de lente “buiten” weer.

Lente

• maart / 2021

“Een nieuwe lente, een nieuw geluid” (uit “Mei” van H.Gorter). Iedereen kent deze eerste woorden, zodat het lijkt alsof ze er altijd waren. Net zoals Corona er is en maar niet naar de achtergrond wil verdwijnen. Ergens achter de horizon gloort een post-coronatijd, een leven dat niet meer door afstandsverplichting en avondklok wordt begrensd. Het zal hopelijk ergens eind deze lente worden, dat frisse begin, en een voorjaarshuppeltje…

Een nieuw geluid is ook een digitaal geluid. Tijdens de corona-epidemie leveren we in op persoonlijk samenzijn en zijn we meer aangewezen op digitaal contact. Alle digitale media, smartphones en het internet zijn meer dan ooit een uitkomst, ook in de zorg. Digitaliseren in de zorg gaat van buiten op social media naar binnen in de digitale cloud. Bewolkt of niet, de cloud is altijd bereikbaar. Deze lente gaan we na een jaar Corona, verder met het digitaliseren in de Tongriem Kliniek. Informatieve consulten en onderwijs zullen steeds meer digitaal of in een hybride vorm worden gegeven. Zo kunnen we (inter)nationaal deze lente elkaar weer ontmoeten in de zorg. Er is veel dat digitaal kan, maar niet het vervangen van het meest essentiële: het contact. En contact in de zorg blijft mensenwerk op maat. En waar dat nodig is blijven wij de patiënten altijd persoonlijk zien. In de Tongriem Kliniek staat contact tussen moeder en kind op de eerste plaats, waardoor wij onze hulp en kennis nu via deze nieuwe digitale varianten juist bewust verder en sneller kunnen verspreiden.

Corona kent inmiddels vele varianten die zich razendsnel verspreiden, waaronder de Britse variant. Er is nu een Britse variant voor “een nieuwe lente” van H. Gorter. Dit gedicht “Mei” is recentelijk vertaald in het Engels en verspreid zich in Groot-Brittannië als de Nederlandse variant: ”The spring is new and new the sound it brings”…

Zomer

• juni / 2021

Er was eens, lang geleden, in een stad in het hoge Noorden, de Tongriem Kliniek… Ik krijg vaak de vraag hoe het allemaal begon. Bij deze mijn verhaal…
 
Tijdens het afstuderen als (tand)arts leg je de Eed van Hippocrates af. “Ik beloof dat ik de tandheelkunde zo goed als ik kan zal uitoefenen ten dienste van mijn medemens.” *(zie volledige eed Hippocrates onderaan de blog) Je hebt geleerd vooral problemen op te lossen. Die problemen zijn heel verschillend van aard. Na vele vullingen, wortelkanaalbehandelingen, extracties en implantaten werd mijn nieuwsgierigheid gewekt door tongriem problematiek. Door mijn chirurgische achtergrond als implantoloog behandelde ik al kinderen en volwassenen met tongriem problematiek, welke verwezen werden via de orthodontist of logopedist. Ik kon tongriem problematiek herleiden uit de tandstand, slik en/of spraak. Een lactatiekundige vroeg mij of ik deze behandeling ook niet bij baby’s kon toepassen. Daar moest ik even over nadenken. Ten eerste hoe ik tongriem problematiek kon zien zonder tanden en zonder geluid (maw spraak)??? Ten tweede als een kind of volwassene tongriem problemen heeft, komt dit dan ook bij baby’s voor? En wat is dan de oorzaak van die tongriem problemen tussen deze verschillende patiënten?
 
Baby’s hebben wel degelijk tanden en vooral veel geluid! Mijn eerste vraag werd snel beantwoord. Mijn tweede vraag moest ik verder onderzoeken. Als (tand)arts leer je hier uitermate weinig over. Ik heb mij verdiept in het slik- en voedingsgedrag van zuigelingen via wetenschappelijke scholing en literatuur van allerlei verschillende zorgspecialismen (lactatiekundige, logopedie, tandheelkunde, orthodontie en fysiotherapie). Hierin zag ik overeenkomsten en verschillen. Als jonge moeder zag ik óók de verschillen in het verloop van voedingen tussen baby’s. Ik wilde graag moeders en kinderen helpen waarbij de voedingen óók niet vanzelfsprekend gingen en soms radeloos werden door alle stress rondom deze voedingen. Zo werkte ik overdag als tandarts, hielp ik moeders en baby’s tussen vullingen en wortelkanaalbehandelingen door. ’s Avonds legde ik mijn eigen baby op bed en ging dan met een babyfoon naar de praktijk om daar weer verder te behandelen, zodat ik nog meer moeders met baby’s kon helpen tot diep in de avond. Ik noemde deze avonden het Tongriem Spreekuur. Eerst maakte ik zelf de flesjes klaar en hielp ik baby’s mee aan de borst, later kreeg ik ook hulp van lactatiekundigen. Na de geboorte van mijn tweede kind zag en voelde ik zelf het verschil tijdens het voeden. Zo moest ik als moeder én als arts de beslissing nemen mijn eigen kind met tongriem problematiek te behandelen. Nu gingen praktijk en ervaring samen. Na mijn PhD over implantologie, werd ik ondertussen nog nieuwsgieriger naar de patronen en oorzaak van deze tongriemproblematiek. Zodanig startten mijn mede auteurs en ik, de BOEFjes studie om wetenschappelijk te onderzoeken welke manier veilig en effectief zou zijn.
 
Toen ik zwanger raakte van mijn derde kind hield ik het werken op deze manier niet meer vol. Ik maakte inmiddels werkdagen van 10 uur per dag en was altijd óók de achterwacht. Het werd tijd om de diensten te verdelen, te professionaliseren door uit te breiden én te gaan verhuizen naar een nieuwe lokatie. De Tongriem Kliniek kreeg zijn huidige vorm door de komst van een huisarts en nog meer lactatiekundigen. Inmiddels heeft zich een vierde kind aangediend, is er nog een tandarts opgeleid en is de BOEFjes studie gepubliceerd. Hierdoor zijn mijn mede-auteurs en ik nog gemotiveerder geraakt om meer wetenschappelijk onderzoek te doen. Tongriem problematiek blijft een puzzel die niet één maar juist meerdere oplossingen heeft.
 
Om bij Hippocrates te blijven: “Niet de arts, maar het lichaam geneest de ziekte”. Elk lichaam zit immers anders in elkaar… Voor en na een behandeling moet er een nieuwe balans tussen de spieren en omringende weefsels komen. De (tand)artsen van de Tongriem Kliniek zullen mee blijven puzzelen naar de juiste oplossing per patient. Alleen is het op dit moment nu puzzelen in beschikbaarheid en ruimte in de Tongriem Kliniek. Deze oplossing blijkt soms mooier dan de puzzel: De Tongriem Kliniek gaat daarom verhuizen in het voorjaar 2022 naar de plek waar het ooit begon. Alleen nu zonder babyfoon en nachtelijke behandelingen. Zo kunnen we meer patiënten helpen, ik houd u op de hoogte!
 
 
Eed Hippocrates 400 BC

“Ik beloof dat ik de tandheelkunde zo goed als ik kan zal uitoefenen ten dienste van mijn medemens.”
“Ik zal zorgen voor zieken, gezondheid bevorderen en lijden verlichten.”
“Ik stel het belang van de patient voorop en eerbiedig zijn opvattingen.”
“Ik zal aan de patient geen schade doen.”
“ Ik luister en zal hem goed inlichten.”
“Ik zal geheim houden wat mij is toevertrouwd.”
“Ik zal de tandheelkundige kennis van mijzelf en anderen bevorderen.”
“Ik erken de grenzen van mijn mogelijkheden.”
“Ik zal mij open en toetsbaar opstellen, en ik ken mijn verantwoordelijkheid voor de samenleving.”
“Ik zal de beschikbaarheid en toegankelijkheid van de gezondheidszorg bevorderen.”
“ Ik maak geen misbruik van mijn tandheelkundige kennis, ook niet onder druk.”
“Ik zal zo het beroep van tandarts in ere houden.”

Herfst

• oktober / 2021

De herfst staat in het teken van vallende bladeren in allerlei kleuren. Elk blad valt nu eenmaal eens van de boom. Hierdoor kleurt ons landschap, blijft het dynamisch en geeft het kleur aan het najaar. Wat kleur aan ons werk geeft naast de inhoud, zijn de patiënten en collega’s. Iedereen is zo verschillend dat dit het werk dynamisch maakt. Het kleurenmodel van Carl Jung kan gebruikt worden om de persoonlijkheid te definiëren. Maar wat betekenen die persoonlijkheidskleuren eigenlijk? Wat past goed bij elkaar en in welke situaties kun je het best met welke kleur samenwerken en in welke niet? Daar is soms lastig achter te komen in dit hybride tijdperk. Een beeldscherm geeft een ander beeld dan de koffieautomaat.
 

Recentelijk gaf de Tongriem Kliniek lezingen in hybride vorm over levenslang Tongriem Problematiek. Hybride werken is steeds meer een begrip binnen elke organisatie. COVID-19 heeft ons allen bewuster gemaakt van de blijvende impact van de pandemie op onze huidige manier van werken. Door een lezing in hybride vorm te geven konden collega’s online en in de zaal dit gelijktijdig volgen. Helaas spraken we de collega’s thuis alleen via de chat. Dat geeft toch een andere dynamiek en is anders dan elkaar spreken bij de koffieautomaat. Van de collega’s in de zaal kregen we een beter beeld van de kleurenmix aan persoonlijkheden die aanwezig was. Wat mij tijdens één van de lezingen verbaasde, is dat sommige collega’s erg opzichtig kleur bekennen. Eén collega nam geen blad voor de mond en draaide als een blad aan de boom om midden in de lezing. Voor deze collega deden de lange termijn effecten van levenslang tongriem problematiek er niet toe. Het ging haar uitsluitend om de korte termijn. Volgens haar gekleurde bril bestond alleen dát aan problematiek waar je dagelijks mee werkt en al het andere niet. We konden letterlijk en figuurlijk de boom in met onze levenslang perspectief aan tongriem problematiek. Ik vermoed dat het lastig is om voor een zwart-wit denker kleur te bekennen…
 
“Kleur heb je nooit zelf, kleur krijg je door anderen (Arthur Japin). Kennis uitwisselen door lezingen te geven, geeft kleur aan de Tongriem Kliniek. Ik beken kleur door ronduit toe te geven dat ik genoten heb van het weerzien van de kleurenmix aan collega’s na 1,5 jaar COVID-19 maatregelen. Tegen persoonlijke gesprekken bij de koffieautomaat kan geen scherm op. Het is nooit de bedoeling geweest van Carl Jung om door middel van zijn model mensen te labelen. Laten wij proberen dit vooral ook niet te doen en het hele perspectief te blijven zien. Genieten van elkaars kleur en verhaal én van deze herfst in geuren en kleuren!

De Zorg

• december / 2021

Zorg zonder zorgen! Wat zou het mooi zijn om hiermee het jaar af te kunnen sluiten. Echter viert Nederland al het tweede jaar de feestdagen op een andere manier dan we ons hadden voorgesteld. Dit geldt ook voor de Nederlandse zorg. “Goede zorg is voelen en denken, niet rekenen”, aldus Loesje. De zorg rekent alleen wél met cijfers: van IC bedden tot besmettingen, tot aan alle uitgestelde operaties en handen aan het bed.
 

De zorgvraag neemt razendsnel toe en tegelijkertijd vallen steeds meer zorgprofessionals uit. Het lijkt me geen moeilijke rekensom om uit te rekenen wat er onder aan de streep overblijft. Als zorgprofessional zijn er ontwikkelingen in de zorg die me zorgen baren. Onderzoekers en beleidsmakers leveren kennis en voorwaarden aan voor zorgprofessionals om hun werk goed te kunnen doen. Zorgverzekeraars willen in de toekomst vooral gaan inzetten op digitale zorg. Het is fijn als er wordt meegedacht, maar als het welzijn van de patiënt ondergeschikt is aan technologie en winst, dan is er iets fundamenteels mis met de gezondheidszorg. Menselijke aandacht en empathie kunnen nooit vervangen worden door machines, hoe efficiënt ook.
 
Gelukkig zie ik vooral die menselijke kant in de zorg om mij heen. Hoe vanuit een intrinsieke bevlogenheid alles op alles wordt gezet om de beste zorg voor patiënten te leveren. Mijn collega huisarts heeft laatst door haar ervaring en intuïtie te volgen, een ernstig zieke baby met het RS-virus naar het ziekenhuis doorgestuurd. Wij zien veel nationale en internationale baby’s. Deze ouders kwamen vanuit Duitsland voor een behandeling én bleven aandringen op een behandeling. Door het welzijn van de baby voorop te stellen, is er een kans op een goede afloop én een gezonde baby. Niet door te handelen als een automaat.
 
Gezondheid betekent veel meer dan de afwezigheid van ziekte. We moeten gezondheid, welzijn en geluk niet als een product zien, dat in geld is om te zetten of uit te drukken in cijfers en statistieken. Zorg voor onze gezondheid moet iets menselijks blijven. Ik wens u een fijne jaarwisseling en een nieuw jaar (bij voorkeur) zonder zorgen!

Herfst: Hoe ik groei… met tongriem problematiek

• oktober / 2024

De mond is de toegangspoort naar ons lichaam. Onze mond gebruiken we voor zovéél verschillende dingen tijdens ons leven. Als baby om te voeden, ermee te eten als peuter, te spreken als kleuter, te lachen als kind, indruk mee te maken als tiener én vervolgens de rest van ons leven gebruiken we die mond als volwassene om ons te uiten. Wat nu als die mond niet goed kan bewegen?

Iets wat niet kán bewegen, gaat ook niet bewegen in ons lichaam. Omringende spieren en weefsels gaan compenseren. Compenseren is niet goed of fout. Het is hoe ons lichaam wil oplossen. Daarvoor is altijd lucht nodig. De beste manier om op adem te komen is via de neus, met een gesloten mond en tong tegen het gehemelte. Dit lukt niet met een strakke tongriem of lipband. De toegangspoort blijft open staan. Door diezelfde toegangspoort komt eerst melk via de borst of fles en daarna volgen de eerste hapjes. Die tong moet goed omhoog kunnen én een vloeiende, golvende beweging maken om de melkstroom op gang te houden óf vast voedsel naar achteren te slikken. Als dit niet lukt, zie je vaak verslikken, kokhalzen of spugen. Kinderen gaan met lange tanden eten…Frustratie neemt verder toe als je met een mond vol tanden staat omdat de spraak niet goed lukt.

De mond groeit met ons lichaam en al zijn functies mee. Daarvoor is ruimte nodig. Kaken blijven smal door een verkeerde tongpositie of manier van slikken. Vorm volgt functie. Linksom of Rechtsom. Die kaken bepalen ons gezicht en uiterlijk. Als tiener spelen de omgeving en het uiterlijk een steeds grotere rol. En social media snoert mensen de mond niet om die mening te geven over het uiterlijk.

Hoe we groeien, op wat voor manier én in welk tempo is voor iedereen anders. Jong geleerd is immers oud gedaan. Iedereen moet zelf ontdekken hoe de wereld én zijn lichaam beweegt. Soms met open mond, maar het liefst gesloten en ontspannen, ademend door de neus. Je bent immers nooit te oud om te bewegen én te leren.

Zomer: ‘De eerste stap’

• juli / 2024

De lente geeft richting aan de zomer als de herfst zijn kans het jaar ervoor heeft gehad. Deze zomer voelt alleen nog behoorlijk herfstig aan. Toch zien we in de natuur terug wat er in de lente gezaaid is. Dat is het mooie van de natuur, alles gaat in kleine stapjes. En grote veranderingen beginnen met kleine stapjes…

Die kleine stapjes zie ik ook terug bij mijn jongste dochter nu ze begint met lopen. De wereld ziet er ineens anders uit en dingen die eerst buiten bereik waren zijn ineens binnen handbereik. Wat heerlijk om zo de wereld te ontdekken en je eigen te maken. Ze durft elke keer een stapje verder te gaan, haar evenwicht beter te bewaren en waagt het soms in het diepe te springen omdat  ze nog niet weet hoever ze kan gaan.

Herinneringen aan de eerste en laatste stappen uit mijn studententijd kwamen naar boven toen ik voor het eerst weer een stap zette in mijn oude collegezaal. Daar 17 jaar geleden de laatste stappen gezet en tegelijkertijd de eerste stap naar zelfstandigheid en bevoegdheid. Je bent bevoegd als zorgprofessional wanneer je de opleiding hebt gevolgd die vereist is, voor de zorg en handelingen die je verricht. Je bent bekwaam wanneer je naast je diploma ook de handeling beheerst. Bevoegdheid en bekwaamheid zijn onlosmakelijk van elkaar verbonden. Als student echter soms nog een zoektocht. Door college te geven aan de studenten besefte ik dat voor mij de nieuwe generatie zat die gaat zorgen in de zorg. Wij als werkende generatie, behoren studenten te leren dat zorg met veel zorg gegeven wordt. Als zij het niet van ons leren, hoe kunnen zij dit dan weer aan de volgende generatie overdragen?

Diezelfde week stapte ik opnieuw de faculteit geneeskunde binnen. Dit keer als begeleiding van mijn dochter’s kleuterklas bij de studenten geneeskunde. Dit practicum kindergeneeskunde was bedoeld om ervaring op te doen met jonge kinderen. Vertederend vond ik het om te zien hoe de eerste stappen als jonge dokter werden gezet. Kleuters zijn onbevangen en hebben een andere ooghoogte en een ander oogpunt. Als je vervolgens door je hurken gaat als volwassene bezie je de (medische) zaken vanuit hun perspectief. Deze blik kan heel leerzaam zijn, maar bovenal ontwapenend voor alle partijen.

Soms blijkt een kleine stap in de juiste richting, een grote stap in je leven te zijn. Of dit nu omhoog of omlaag is. Als dokters en zorgprofessionals zetten wij vaak voor een korte duur een stap in iemands leven. We willen allemaal dat die stap iets betekent in het leven van die persoon. Laten we daarom stappen blijven zetten in de goede richting door nieuwsgierig te blijven en te blijven ontwikkelen met een open blik zoals die van een baby of kleuter. Laten we een andere richting nemen deze zomer; een zonnige en open richting…

Een hele fijne zomer toegewenst!